บายศรีสูตรขวัญ







บายศรีสูตรขวัญ


ชาวอีสานมีความเชื่อว่ามนุษย์นั้นนอกจากจะมีกายสังขารและจิตวิญญาณแล้ว ยังมีขวัญที่สถิตอยู่ด้วยบริเวณศรีษะ เรียกว่ากระหม่อมจอมขวัญ หากประสบเหตุอันใดที่ทำให้ตกใจมาก ทั้งเรื่องดีและเรื่องไม่ดี เชื่อว่าจะทำให้ขวัญตกหายแล้วหลงไป เรียกว่าขวัญหนีดีฝ่อ (ตรงกับเรื่อง อา คา บัค ของชาวอียิปต์โบราณอย่างไม่น่าเชื่อ) เมื่อขวัญไม่อยู่กับเนื้อกับตัวก็จะทำให้ไม่เป็นอันอยู่กินหลับนอน เจ็บไข้ได้ป่วยไม่สบาย หากเป็นการมงคลเช่นแต่งงาน สอบเรียนต่อได้ ได้เลื่อนขั้นเลื่อนตำแหน่ง เชื่อว่าขวัญจะออกไปสักพักแล้วจะกลับมาเอง กรณีนี้จะจัดพิธีรับขวัญ ผูกแขน คำว่าผูกแขนน่าจะมาจากคำว่าผูกข้อต่อแขน คือการผูกด้ายที่ข้อมือคนๆ นึง แล้วมีคนอื่นๆ จับแขนต่อๆ กันไปเพื่อเป็นการรับสิ่งมงคล ส่วนคนข้างหลังที่จับแขนต่ออยู่ก็จะช่วยยกแขน เหมือนช่วยผลักดันหนุนให้รับมงคลได้อย่างเต็มที่ ส่วนในกรณีที่ประสบอุบัติเหตุ หรือมีเหตุการณ์ใดทำให้ตกใจจนขวัญหลุดลอยไป จะมีการไปเก็บขวัญกลับมาเรียกว่าการส่อนขวัญ แล้วทำพิธีสูตรขวัญเข้าใหม่อีกที หรือบางตำราบอกว่าให้สูตรขวัญใหม่เลยไม่ต้องไปส่อนขวัญ เพราะถือว่าขวัญเดิมไม่ดีแล้วให้สูตรขวัญใหม่เลย โดยพิธีบายศรีสูตรขวัญจะมีการตั้งองค์ประกอบต่างๆ มีการวางข้าวต้ม ขนม ไข่ต้ม สุรายาสูบ เครื่องคาวหวานต่างๆ ไว้ในบายศรี เพื่อที่จะให้ขวัญที่พึ่งกลับมาได้ดื่มกินให้อิ่มหนำสำราญ มีการจัดพานครูพาคาว พาหวาน เพื่อถวายบูชาพญาแถน พญาแมน ผีฟ้า แม่ย่าง่าม ปู่ตา ตาแฮก มเหศักดิ์ประจำถิ่นฐานนั้นๆ เพราะเชื่อว่าชะตาชีวิตความเป็นไป การกินการอยู่เป็นไปตามอำนาจของสิ่งศักดิ์สิทธิ์เหล่านี้ เทวดาประจำนพเคราะห์ ราศรี นักษัตร ที่ชาวอีสานโบราณจะเรียกว่าปู่ทื้นขึ้น ย่าทื้นลง เชื่อว่าเป็นผู้ดูแลรักษามนุษย์ ตลอดจนบรรพบุรุษและครูบาอาจารย์ ของแทนตัวผู้ร่วมพิธีเช่นเครื่องนุ่งห่ม ผ้าแพร เทียนเวียนหัว ด้ายสายสิญจน์สำหรับผูกแขน ขันน้ำมนต์สำหรับล้างอาถรรพ์ ใช้บทธรณีสาร ขันน้ำมนต์สำหรับประพรมเพื่อความเป็นศิริมงคล ใช้บทอิติปิโสรัตนมาลาหรือชัยน้อย และอื่นๆ ตามแต่เจ้าพิธีจะให้จัดหา พิธีบายศรีสูตรขวัญจะช่วยสร้างเสริมกำลังใจและความมั่นใจให้เพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นแนวทางที่ชนชาวอีสานถนัดที่สุด ดังที่จะเห็นจากประเพณีการแต่งแก้ ลงข่วงฟ้อนผี และการรำผีฟ้าผีแถน

#ชยาเป็นคนเล่า

ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

ผีนางอัปสรา ปราสาทขอม

อาถรรพ์อาชีพหมอดู

เกล้านางนี เมาลีโพธิสัตว์